گفته میشود که انسانها تنها از  10  درصد قدرت فکر خود استفاده میکنند و تفاوت بین نوابغ  و

افراد معمولی تا حد زیادی به این مسآله برمیگردد.

با به کارگیری 64 روشی که در ذیل شرح داده شده میتوانید میزان یادگیری خود را چند برابر کنید.

توصیه میشود این روشها را با فونت بزرگ چاپ کرده و  روی دیوار اتاقتان نصب کنید طوری که هر

روز آن را ببینید.

 این 64 روش در ده بخش ارائه میشود شامل:

سلامت

1 - هنگام مطالعه پای خود را حرکت دهید.

در طول مطالعه و نشستن در یک  مکان برای مدت طولانی ، پای خود را هر چند وقت  یکبار به

سمت بالا و پایین تکان دهید. این کار  موجب افزایش جریان خون شده و  یادگیری و  تمرکز  را

افزایش میدهد.

2 - برای فکر کردن غذا بخورید.

خوردن صبحانه بسیار ضروری است.  زیرا پروتئین مغز را تامین میکند. کمبود  پروتئین  برای مغز

باعث سردرد میشود.

3- ناهار سبکی بخورید.

ناهار سنگین  باعث خواب آلودگی میشود. اگر بعد از ناهار فرصت خوابیدن ندارید ، سعی کنید

ناهار سبکی انتخاب کنید.

4- از داروهای تقویت حافظه استفاده کنید.

داروی گیاهی ژینکگو بیلوبا - که باعث افزایش جریان خون در مغز میشود - بدون عوارض جانبی

در بازار موجود است.

تعادل

5- از اضطراب و افسردگی به دور باشید.

استرس و ناراحتی باعث کاهش یادآوری اطلاعات میشود و از این رو کاهش قدرت یادگیری می

شود. گاهی اتاق روشنتر و خوردن غذاهای طبیعی بیشتر باعث افزایش شادابی و آرامش می

شود.

6- برای ارائه ی ایده ی جدید بخوابید!

7- بین مطالعه استراحت کنید.

تغییر وضعیت روحی و جسمی باعث مشخص شدن استرسهایی میشود که در حال مطالعه بر

ما حکمفرما شده اند و ما از آنها بی خبریم. مطالعه همراه با استراحتهای هر چند کوتاه بسیار

مفیدتر از مطالعه ی طولانی بی وقفه است. برای این منظور، به ازای هر 90 دقیقه مطالعه ، 20

دقیقه استراحت داشته باشید.

8- حین مطالعه در فواصلی پیاده روی هم داشته باشید.

پیاده روی و قدم زدن هر چند کوتاه باعث تغییر تمرکز ذهن شده و به ذهن مجال بازآوری مطالب و

خلاقیت را میدهد.

9- گاهی که فرصت کافی برای استراحت و تجدید قوا ندارید، میتوانید نقطه ی تمرکز خود را از یک

موضوع خاص به موضوعی که با آن آشناتر هستید تغییر دهید.

تمرکز و خط فکری

10- موضوع مورد تمرکز خود را تغییر دهید.

3  راه مختلف برای یاد گیری وجود دارد : دیداری ، شنیداری و حرکتی. اگر در یکی از آنها موفق

نیستید، دیگر راهها را امتحان کنید.

11- پیاده روی همراه با مدیتیشن.

پیاده روی که در قسمت قبل توضیح داده شد، اگر همراه با مدیتیشن باشد بسیار مفید است.

12- تمرکز کنید و خودتان را در مطالعه غرق کنید.

حین مطالعه، از تماشای تلویزیون و نگرانی در مورد کارهای دیگر پرهیز کنید. نگرانی مانع دریافت

اطلاعات و ایده ها میشود.

13- اگر علاقه ای به انجام  مدیتیشن ندارید ، چراغها رو خاموش کرده  و  وسط اتاق تاریک خود

بنشینید.

این کار به تمرکز شما می افزاید.

14- دوش بگیرید. دوش و حمام کردن به یادگیری کمک میکند.

این کارها ذهن شما رو برای دریافت ایده های هوشمندانه آماده تر میکند.

15 - به موسیقی گوش دهید.

اگر مطلبی را حین گوش کردن به قطعه ای از موسیقی خاص یاد بگیرید، بعدها، گوش کردن و یا

مرورکردن ذهنی آن قطعه به یادآوری مطلب کمک شایانی میکند.

16- تندخوانی کنید.

خیلی ها عقیده دارند که تندخوانی باعث از قلم افتادن مطالب مهم شود. واقعیت این است که

تندخوانی باعث فیلتر شدن مطالب  بی ربط  و فرعی شده  و  به درک ایده های  اصلی نوشتار

کمک میکند. کندخوانی فقط برای مطالب جدید و تخصصی پیشنهاد میشود.

17- از علامتها و نمادها برای حفظکردن مطالب استفاده کنید.

ترفندهای زیادی برای به خاطر سپردن اطلاعات حفظی وجود دارد. علامتهای اختصاری  و شکل

های نمادین نمونه هایی از این ترفندها هستند.

تکنیک دیداری

18- تصویری از مطلب مورد مطالعه داشته باشید.

هر تصویر میتواند بیان کننده ی مطالبی است. طرحی از چیزی که میخواهید یاد بگیرید ، داشته

باشید. این کار موجب داشتن هدفی مشخص در ذهن شما شده که خود باعث حرکت به سمت

آن هدف میگردد.

19- از درخت حافظه استفاده کنید.

استفاده از درخت حافظه هم به خلاصه کردن و هم به درک ارتباط درونی مطالب کمک میکند.

20- از سمبل و نمادها استفاده کنید.

21-  از نقشه ی اطلاعاتی بهره ببرید.

وقتی اطلاعات دارای طرح درونی   (Information Design)  است ، از آن استفاده کنید طوری که

اطلاعات را به وضوح بیان کند. نقشه ی اطلاعاتی هنر و دانش آماده کردن اطلاعات است طوری

که بیشترین بازدهی و کاربرد را داشته باشد.

22- از روشهای یادگیری دیداری استفاده کنید.

23-  مراحل یادگیری یک موضوع را مشخص کنید. فراگیری یک مطلب نیاز به دریافت اطلاعات با

ترتیبی مشخص دارد. سازماندهی تفکر بر روی آن چیزی که باید انجام شود روشی  موثر  برای

آمادگی یادگیری مطالب جدید یا پاسخگویی به سؤالات است.

تکنیک گفتاری و شنیداری

24- از روشهای ایجاد انگیزه استفاده کنید.

از بازیها و کلمه های بیمعنی موزون استفاده کنید. این امر باعث انعطاف فضای یاد گیری  و  یاد

گیری بیشتر میشود .

25- با گوش کردن به نظرات دیگران در درون گروه مطالعه به دنبال فکر بکر باشید.

26- در خواب به فایل صوتی گوش کنید.

قسمتی از مطلبی که میخواهید فرا گیرید را ضبط و هنگام خواب زیر متکای خود قرار داده و به آن

گوش دهید. این روش برای یادگیری زبان خیلی موثر است.

27- بخندید.

خنده باعث آرامش میشود و تن آرام مطالب را بهتر فرامی گیرد.

تکنیک های حرکتی

28- نوشتن از تایپ کردن مفیدتر است!

نوشتن با قلم باعث تحریک ایده های جدید میشود. گرفتن و حرکت دادن قلم نقاط حساسی از

دست را ماساژ داده و موجب ایده های جدید میشود.

29- همیشه یک دفتر یادداشت همراه داشته باشید.

بعضی ایده ها و پاسخ ها - که گاهی بسیار ارزشمند هستند - در مواقعی به ذهن می آیند که

مشغول مطالعه نیستیم. تا حد امکان باید آنها را ثبت کرد زیرا معمولا فقط یکبار به سراغ ما می

آیند.

30- مجله ی شخصی برای خود درست کنید.

فرق مجله با دفتر یادداشت این است  که شما  می توانید با کمک ذهن خلاق خود ، نقاشی ،

تصاویر ، جداول و درخت حافظه را به مجله اضافه کنید که کمکی است در جهت به خاطر سپردن

بهتر اطلاعات.

31- از برچسبهای رنگی برای طبقه بندی دفتر یادداشت و مجله ی خود استفاده کنید.

استفاده از برچسب رنگی رجوع به مطالب را آسانتر میکند.

32- از یادداشتهای پایانی استفاده کنید.

بعد از پاراگرافهای کتاب، نظر شخصی خود را درج کنید.

تکنیک هایی برای انگیزه پیدا کردن

33- به خود نمره بدهید.

اگر شما ذهنتان را روی نتیجه ی مورد نظر متمرکز کنید ایده های بهتر را شناسایی خواهید کرد.

یکی از معمولترین و قابل دسترس ترین انگیزه ها گرفتن نمره ی بهتر است.

34- انگیزه ی خودتان را مشخص کنید.

اگر ندانید به چه علت میخواهید چیزی بیاموزید، حواس پرتی به سراغتان خواهد آمد.

35- هدفتان را مشخص کنید.

طبق گفته ای معروف: ذهن، هر آنچه را که درک کند میتواند به دست آورد. به هر چه فکر میکنید

لازم است خود را مجهز کنید.

36- مثبت اندیش باشید.

بعد از مشخص کردن اهداف خود باید امیدوار باشید که توانایی لازم را دارید به آنچه می خواهید

دست یابید.

37- برنامه ریزی کنید.

یادگیری فقط یک جنبه از کارهای روزمره  زندگی است. باید ساعاتی که امکان  یادگیری  وجود

ندارد را شناسایی کرده تا بتوانید کارهای دیگر را در آن زمانها انجام داد.

38- هر مهارتی را میتوان یاد گرفت.

به استثنای بعضی محدودیتهای جسمی هر مهارتی را که افراد خبره آموخته اند شما هم می

توانید یاد بگیرید؛ فقط شاید وقت و انرژی بیشتری باید صرف کنید.

39- خود را برای آموختن آماده کنید.

برای یادگیری فقط مثبت اندیشی کافی نیست. در زندگی امروزه با وجود موضوعات مختلف ،

هنگام یادگیری می بایست بقیه ی موضوعات را فراموش کرد و الا یادگیری تبدیل به تجربه ای

کسل کننده میشود.

40- مواظب وقت مطالعه ی خود باشید.

اگر شما دوستانی دارید که ممکن است خواسته یا نا خواسته شما را از  پرداختن به مطالعه  یا

یادگیری باز دارند با به کار بردن ترفند و سیاست (البته به طوری که از شما نرنجند) پیشنهاد آنها

را مثلا برای رفتن به سینما رد کنید.

41- خود را محدود کنید.

گاهی آزادی و راحتی زیاد باعث هرج و مرج میشود. برای یادگیری بهتر مطالب، فرجه ی زمانی

مشخص کنید. داشتن چارچوب برای انجام کارها باعث نتیجه گیری بهتر و سریعتر میشود.

تکنیک های تکمیلی

42- تا آنجا که میتوانید مطالعه کنید.

43- زبان خارجی بیاموزید.

یادگیری زبانهای بیشتر ما را با افقهای بیشتری آشنا کرده و بیان بعضی مفاهیم را برای ما آسان

تر میکند. همچنین گاهی درک کامل یک مطلب فقط در زبان اصلی میسر است.

44- یاد بگیرید که چگونه یاد بگیرید.

روشهای مختلف یادگیری را امتحان کنید تا به آنچه مطلوب شماست برسید (در مطالب بعدی به

معرفی و شرح این روشها خواهیم پرداخت.)

45- بهتر است مشخص شود که چه چیزهایی را میدانید و چه چیزهایی را نمیدانید.

در مورد یک موضوع ابتدا مشخص کنید چه اطلاعاتی از قبل دارید؛ بعد مشخص کنید چه مطالبی

را نمیدانید و میخواهید بدانید.

46- از ضمیر ناخودآگاه خود هم کار بکشید!

آیا می دانید میتوان دو مطلب را هم زمان فرا گرفت!؟ ذهن بطور غیر ارادی میتواند درگیر یادگیری

باشد. مثلا اگر قرار است مطالبی در مورد دو موضوع بنویسیم می توانیم یک موضوع را در ذهن

داشته باشیم و به سراغ موضوع دوم برویم. مادامی که مشغول نوشتن موضوع  دوم  هستیم ،

ذهن ما موضوع اول را پردازش میکند.

47- کلی فکر کنید.

یکی از روشهای خوب یادگیری این است که مطالب را به طور کلی بیاموزیم.

48- مطالب را تکرار کنید.

برای درک کامل مطالب پیچیده باید آنها را مرور کرد. همچنین مرور  دوباره ی مطالب  به  ما  دید

عمیق تری در مورد مطلب میدهد. تکرار مفاهیم و تئوریها با به کارگیری مثالهای مختلف، سرعت

یادگیری آنها را چند برابر میکند.

49- از روش یادگیری کوانتومی استفاده کنید

«روش یادگیری کوانتومی» (Quantum Learning Model) (QL)  روشی است که بر اساس به کار

گیری و مرتبط کردن دانسته ها در زندگی روزمره ی دانش آموزان شکل گرفته است.

50- از ابزارهای لازم برای یادگیری استفاده کنید (کامپیوتر، ویدیو و ( ...

51- از «روش فکرکردن انتقادی» (Critical Thinking) استفاده کنید.

«روش فکرکردن انتقادی»  شامل دریافت اطلاعات ، ارزیابی آن و نتیجه گیری منطقی بر اساس

آنها میباشد.

تکنیک هایی برای معلمین و والدین

52- از دانش آموزان سؤال بپرسید و آنها را در بحث وارد کنید.

53- از هرم اطلاعات استفاده کنید. یادگیری دارای لایه هایی است و میبایست مفاهیم پیشرفته

تر بعد از فراگیری مفاهیم پایه صورت گیرد.

54- در کنار لذت بردن از بازیهای کامپیوتری روش حل مسآله و  بسیاری از مفاهیم دیگر  را بهتر

می توان آموخت.

55- از قانون 80 به 20 پیروی کنید.

طبق قانون 80 به 20، یادگیری 20 درصد از مفاهیم نیاز به صرف 80 درصد وقت و انرژیای دارد که

برای مفاهیم دیگر اختصاص میدهیم؛ لذا باید هنگام برنامه ریزی به این نکته توجه داشت.

56- برای مفاهیم قصهبافی کنید!

مثلا اتم را منطقهای گانگستری در نظر بگیرید که در آن پروتون و نوترون همسایه ی همدیگر بوده

، با هم رقیب اند و لذا هرگز در محدوده ی هم وارد نمیشوند.

57- فراتر از برنامه ی درسی مدرسه و دانشگاه بروید.

با ابزارهای یادگیری که امروزه موجود است حتی یک فرد 60 ساله هم می تواند ریاضی را در حد

دانشگاه فرا بگیرد. لذا هر مطلبی را که لازم میدانید یا علاقه دارید، بیاموزید.

58- از دانسته های خود عملا استفاده کنید.

مثلا در آموزش ریاضی بهتر است دانش آموزان مفاهیم چهار گانه ی ریاضی را برای اندازه گیری

مواد لازم برای پخت کیک به کار ببرند.

تکنیک هایی برای دانش آموزان

59- همیشه درگیر یادگیری باشید.

اگر فکر می کنید از معلمتان بیشتر میدانید و مطالب کلاس برایتان کسالت آور است با معلمتان

وارد بحث شوید و از دانسته های خود برای پیروز شدن در بحث استفاده کنید.

60- خودتان بیاموزید.

در بسیاری از موارد، معلمان همه ی مطالب را در بحث خود مطرح نمیکنند. شما باید بسیاری از

مطالب را خود فرابگیرید؛ پس منتظر نباشید همه ی مطالب به شما آموخته شود.

61- اگر به تنهایی نمیتوانید یاد بگیرید با دوستانتان مطالعه کنید.

62- به دیگران درس بدهید.

بهترین روش یادگیری این است که مطلبی را به دیگران آموزش دهید. این شما را مجبور  به یاد

گیری کامل آن مطلب میکند.

63- محک زدن آنچه که یادگرفته اید یادگیری شما را تضمین میکند.

استفاده از فلش کارت یکی از بهترین روشها برای محک زدن آنچیزی است که یادگرفته اید.

64- یادگیری مطلب جدید باید شبیه یادگیری زبان توسط یک کودک باشد که  به گرامر و املای

کلمه ها توجهی نمیکند